کدی ناں سنڑ کے سک ملنڑ دی رکھنڑی

کدی ناں سُنڑ کے سِک مِلنڑ دی رکھنڑی نِت کھوج ڈھُڈھیندیاں وتنڑاں

ہر ممکن ساجھ بنڑاونڑ تے مجبور کریندیاں وتنڑاں

بنڑی سنگت تاں ”درؔد؎“ اقرار مطابق اساں نوکری دیندیاں وتنڑاں

اُنہاں ہاں تے رکھ کے مُلکھ دیاں وڈے فرق گھتیندیاں وتنڑاں

میرا اللہ تے تیرے باہجھ جو کوئی نئیں

میرا اللہ تے تیرے باہجھ جُو کوئی نئیں لیندا تیں آں دی آڑ جُو ہوئیم

دے یار سزائیں جیویں دل آکھی میں تاں ہری ہوئی دھاڑ جُو ہوئیم

پہلے دِہنہ توں ائی تئن کمزوریاں دَس کے بیٹھا کھیڈ وگاڑ جُو ہوئیم

لتاں ہاں تے ائی رکھ کے ٹپدا وت تیری ”درؔد؎“ لتاڑ جُو ہوئیم

تینوں ہکو ہک جاتائے دھرتی تے

تینوں ہکو ہک جاتائے دھرتی تے کر نیّت میری تے شک نئیں

تیری ذات دے ہوندیاں قسم خُدا دی کائینات تے پوندی تک نئیں

تینوں ”درؔد؎“ نہ کائی تکلیف دیسی تک غربت سنگت توں تھک نئیں

مینوں باہجھ قصور دے سَٹ گھتنڑاں توئیں سجنڑ دا بنڑدا حق نئیں

مینوں توں بندہ جے تائیں نظر نہ آویں

مینوں توں بندہ جے تائیں نظر نہ آویں چنگی لگدی یار خُدائی نئیں

دینہوں رانہہ تے مجنوں وانگ گُزردائے کدی رات نوں نیندر آئی نئیں

توں تاں ھُسڑ کے مِلنڑ کدانہہ نہوں آیا تیری کدی وی اکھ سَدھرائی نئیں

توئیں کیہی چھِک ”درؔد؎“ غریب دی چھِکنڑی تیرے دل اِچ تھاہر جُو کائی نئیں

میتھے نقلی خلق دا جادو کر کے

میتھے نقلی خُلق دا جادو کر کے میرا چین قرار وَنجایائی

مینوں اپنڑیں جوگائی نہوں چھڈیا میرا سجنڑ ہزار وَنجایائی

دشمنڑ زردار دی چمک تے ڈُل کے سنگتی لجدار وَنجایائی

میرا کجھ نہوں وِگڑیا ”درؔد؎“ دا چن اپنڑاں اتبار وَنجایائی

ہوندے سجنڑ مسیحا سجنڑاں دا

ہوندے سجنڑ مسیحا سجنڑاں دا شالا اصلی نسلی ہوون

کج بنڑن کسیریاں لگدیاں دا سداں موڈھے نال کھلوون

ہووے چھت مضبوط تاں ہو نئیں سگدا کسے موسم کوٹھے چوون

بانہہ بیلی ”درؔد؎“ جے لبھن حلالی بندے کیوں ڈھاہیں مار کے روون

خوش نصیبی دے رنگ پور دا خوش بخت شاہ

مسلسل قطعہ

خوش نصیبی دے رنگ پور دا خوش بخت شاہ
میری سدھراں دا ویران جھنگ ویکھ ونج

ماڑیاں تے محلاں دا واسی کدی
میرے بوہے دے جندرے تے زنگ ویکھ ونج

وقت کڈھ کے تماشائی دے روپ وچ
موت تے زندگانی دی جنگ ویکھ ونج

جہڑی ڈھہہ گئی اے جوبن دی وینڑی اتوں
ٹوٹے ٹوٹے اوہ سکھاں دی ونگ ویکھ ونج

اللہ شاہانہ چڑتل سلامت رکھی
اپنڑیں خادم دے حالات تنگ ویکھ ونج

ہونی ترکے تے رج گج زمانے توں ودھ
ہک شہنشاہ دی بھکھ تے ننگ ویکھ ونج

بےوسی تے ناکامی دی سولی اتے
لٹکی ہوئی میری ہر ہک امنگ ویکھ ونج

گزرے ویلے دے وعدے دی شمع اتے
ہک عقیدت دا جلدا پتنگ ویکھ ونج

درؔد؎“ تیری ایہہ وج گج ہمیشہ رہوے
شالا گردش دے حملے توں محفوظ رہئیں

صرف عبرت سمجھ کے چا کر دو قدم
میتھوں ڈھلدے پچھانویں دے رنگ ویکھ ونج

اج درد کسے دا ائی کوئی نہوں بیلی گئے ویلے گزر بلپ دے

اج ”درؔد؎“ کسے دا ائی کوئی نہوں بیلی گئے ویلے گزر بلّپ دے

بندے صرف مٹیندن اپنڑیاں غرضاں لَئے اوہلے مِٹھڑی گپ دے

بےفیض ماحول دے سانگیاں دی پوئیوں یار کتاب وی ٹھپ دے

ہکو جہئے ہِن رب دی قسم روّیے بدنسلے سجنڑ تے سپ دے

اسیں مسلم ساری دھرتی دے تقدیر دے مونہہ شرمندہ ہاں

مُسلسل قطعہ

اسیں مُسلم ساری دھرتی دے تقدیر دے مُونہہ شرمندہ ہاں

مُتلاشی خواب سُہانے دے تعبیر دے مُونہہ شرمندہ ہاں

جہڑی نیام اچ زنگ آلود ہو گئی شمشیر دے مُونہہ شرمندہ ہاں

نانہہ اَپڑے وَینڑ سُنڑیندے رِہ ہمشیر دے مُونہہ شرمندہ ہاں

غیرت دے مُونہہ شرمندہ ہاں توقیر دے مُونہہ شرمندہ ہاں

مدنیﷺ دے مُونہہ شرمندہ ہاں شبیرؓ دے مُونہہ شرمندہ ہاں

ہِن پَہرے ”درؔد؎“ ضمیراں تے پیراں وِچ بیڑیاں حِرص دیاں

گمراہی بُزدل کر سَٹیائے کشمیر دے مُونہہ شرمندہ ہاں

اجاں پچھلے زخم وی ناہن اٹھرانڑیں وت مار شدید آ گئی اے

اجاں پچھلے زخم وی ناہن اٹھرانڑیں وت مار شدید آ گئی اے

سجنڑاں داؤں ”درؔد؎“ رسائیاں دی ناکام امیّد آ گئی اے

نئیں ڈھہئی خیرات زیارت دی اِنجیں سِکدی دید آ گئی اے

مَسّیں چائی ہائی عیدالفطر دی پھُوہڑی اگوں مُڑ بقرید آ گئی اے

ٹل دے کسدے ویر نہ ویکھاں

قطعہ

ٹِل دے کُسدے وِیر نہ ویکھاں

رُلدی کائی ہمشیر نہ ویکھاں

یا وت ”درؔد؎“ دی اکھیں لَئے لَئے

سِڑدا میں کشمیر نہ ویکھاں

لحظے لحظے ظلم دی ہے انتہا کشمیر وچ

قطعہ

لحظے لحظے ظلم دی ہے انتہا کشمیر وِچ

ہوندی پئی شبیؓر دی سنت ادا کشمیر وِچ

درؔد؎“ پئے معصوم کُسدن گردناں ہِن لاہندیان

مُومنا وَنج ویکھ دوجھی کربلا کشمیر وِچ

وس لگدیاں سنگت دی نوکری دے کیتے کدی وی فرض قضا ناہن

وَس لگدیاں سنگت دی نوکری دے کیتے کدی وی فرض قضا ناہَن

لُوہاں قدم قدم تے لیندا وتیئم کیوں جُو نبھدے ڈنگ تنہا ناہَن

پیا بخت دا کال تاں دِسنڑوں ائی رِہ گئے جہڑے ہوندے مِنٹ جُدا ناہَن

رب جانڑیں ”درؔد؎“ نصیب ہَن بھیڑے یا سنگتی اہل وفا ناہَن

جتی پا نئیں اپڑ غلام سدیندائی جیڈا جھبدے اپڑ سگیندائی

جُتی پا نئیں اپڑ غلام سدیندائی جیڈا جھبدے اپڑ سگیندائی

دشمنڑ مخلوق دے قدماں وچ میرا بھرم ودا لتڑیندائی

میرے جسم دے شہروں قافلہ سانہہ دا پیا دیگر سفری تھیندائی

لُگا اودراں دے میدان دے وچ ودا ”درؔد؎“ غریب مریندائی

میرا ہائیں ہمدرد جہان توں وکھرا پر درد ونڈایا توئیں نئیں

میرا ہائیں ہمدرد جہان توں وکھرا پر درد ونڈایا توئیں نئیں

امداد احساس وراگ کُجا منہ نال بُلایا توئیں نئیں

رُدھّا وتیوں سجنڑ سموچیاں وچ میتھے ترس کمایا توئیں نئیں

میں جُو رُوندیاں کٹیائے عید دا دِہنہ چُپ ”درؔد؎“ کرایا توئیں نئیں

توئیں تاں زندگی موت دی ضامنی چائی ہائی وت کیوں اٹھ پہر نہ تگیوں

توئیں تاں زندگی موت دی ضامنی چائی ہائی وت کیوں اَٹھ پَہر نہ تگیوں

جِدے زور ڈِٹھوئی خوشحالیاں دا میرا یار اُدائیں لُڑھ وَگیوں

مینوں سونپ کے جگ دیاں مہنڑیاں نوں وَنج کئیں دے آکھے لگیوں

متھے لگ پیاں ”درؔد؎“ سلام کُجا چھڑا میدھروں ویکھ نہ سگیوں

تسیں نہے ملدے تسیں نہے ملدے الزام اسانہہ تے لینائیں

تُسیں نہے مِلدے تُسیں نہے مِلدے الزام اسانہہ تے لینائیں

بھلا ساڈے رانہہ تے ٹُر ٹُر کے توں کتنڑے پیر گھسینائیں

جداں تئن ساڈی ہمدردی کائی نئیں کہڑی گل توں ”درؔد؎“ سہینائیں

ہک دُکھ سُکھ پُچھنڑ کدانہہ نہوں آیا اُتوں مفت ناراض ہو وینائیں

ناسے ماڑے سنگت دے حق دے وچ ساڈی غربت صرف خطا بنڑ گئی

ناسے ماڑے سنگت دے حق دے وِچ ساڈی غربت صرف خطا بنڑ گئی

اِسے وجہ توں جھَٹے جھَٹے رُس ونجنڑاں سجنڑاں دی ”درؔد؎“ ادا بنڑ گئی

ساڈی ہر حسرت دے کانڑ اخیری نفرت پیغام قضا بنڑ گئی

وِنڑ پرکھیاں اُلٹ پوونڑ دی غلطی زندگی دے کانڑ سزا بنڑ گئی

تینوں بھل چودھاروں سانگیاں دے تیرے سوا لکھ سائیں میرا توں ایں

تینوں بھَل چودھاروں سانگیاں دے تیرے سَوا لکھ سائیں میرا توں ایں

تیرے سر تے چادر بختاں دی تینوں ڈھیر پناہیں میرا توں ایں

تیری پئی پئی مشرق مغرب تائیں تیرے سجنڑ حبدائیں میرا توں ایں

ساری مار اے ”درؔد؎“ غریبی دی تیرا خیال کدائیں میرا توں ایں

ہر بندے دا کم نئیں سانگیاں دی کیئی ورلے گڈھڑی چیئندن

ہر بندے دا کم نئیں سانگیاں دی کیئی وِرلے گڈھڑی چیئندن

اج ”درؔد؎“ نڑینڈوے فیصد لگدے بھُکھے لگدے توں کتریئندن

بیلی پھردے ہوندن پھردیاں دے کداں کیڑ غریب دی لیندن

بختاں دے مالک کیریاں نوں کونڑ آدھائے کونڑ باہیندن

غربت دے ہوندیاں ساری زندگی تیری ذات نوں تھڑن دیساہیں نئیں

غربت دے ہوندیاں ساری زندگی تیری ذات نوں تھُڑن دیساہیں نئیں

تیری آس دا کاسہ در اپنڑیں توں کدی خالی مُڑن دیساہیں نئیں

فکراں دے ”درؔد؎“ سیلاب دے وِچ وَس لگدیاں لُڑھن دیساہیں نئیں

بھانویں لیراں ہو گیا تن اپنڑاں کنڈا تئن کوئی پُڑن دساہیں نئیں

بیلی بےشک درد غریب ہوون صاحب توقیر تاں ہوون

بیلی بےشک ”درؔد؎“ غریب ہوون صاحب توقیر تاں ہوون

نہ ہوون ٹیکاں دیونڑ جوگے ہمدرد مشیر تاں ہوون

مَل مُکر نہ ونجن دوپہر ہَڈھا کے دیگر دی دھیر تاں ہوون

باقی جہیو جہئے ہوون کوئی ڈر نئیں پر قائم ضمیر تاں ہوون

کنانہہ دے گھر وال چٹے ہو گئے

تلخ حقیقت

کنانہہ دے گھر وال چٹے ہو گئے کنانہہ نوں داج اچ محل ڈھہی گئے
کنانہہ دی دھیاں دی حسرتاں دا کنانہہ دے ہتھاں تے خون دِسدائے

مہرغلام محمد درؔد

اکا اکھیں دا چاننڑ سمجھ لیائی دشمنڑ دا نیک نصیب اے

اُکا اکھیں دا چاننُڑ سمجھ لیائی دشمنڑ دا نیک نصیب اے

میں وی تیتھوں فرق تاں کدی ناہ کیتا بھانویں جتنڑاں ہام غریب اے

میری مرض دا داروں نئیں کیتا توئیں غرض پرست طبیب اے

اِنج دِتی ائی مَت ساری عمر نہ ہوسی کسے بندے دے ”درؔد؎“ قریب اے

آپے میں مظلوم سدیونڑاں ہاہ جداں وارثاں دی امداد نہ رہی

آپے میں مظلوم سدیونڑاں ہاہ جداں وارثاں دی امداد نہ رہی

رِہ بخت سلامت ہر کئیں دے ہکے میں آں دی جھوک آباد نہ رہی

وِتھوں پوندیاں پوندیاں وڈے دُکھ بنڑ گئے صدمات دی کائی تعداد نہ رہی

اِنج قسمت ”درؔد؎“ غریب چا کیتا میتھے سنگتاں دی جائیداد نہ رہی

تساں لگدیاں وسدیاں وطناں توں لد جھوک جدوکی لئی اے

تُساں لگدیاں وَسدیاں وطناں توں لد جھوک جَدوکی لَئی اے

اکھ اُدنڑ دی تیرے ہجر دے وِچ بس چھَم چھَم روندی پئی اے

ہائیں موڈھے نال تاں قسم خدا دی لوکوں وَکھری نِبھدی رہی اے

تیرے ونجنڑ دی ڈھل ہائی ”درؔد؎“ دی زندگی اُکا ڈانواں ڈول ہو گئی اے

نیڑے جیویں جیویں اوکھا وقت آیائے سجنڑاں دے لبھدے پدھ گئے

نیڑے جیویں جیویں اوکھا وقت آیائے سجنڑاں دے لبھدے پدھ گئے

بیلی پیار پریت دے ویہڑے چوں نفرت دی پَیندے کدھ گئے

چنگے وقت اِچ باہیں تے سوونڑ دے عادی بانہہ کئیں زردار دی پھَدھ گئے

اج ہر کوئی ”درؔد؎“ لتاڑ کے لگھدائے اِنج ملکھ دے حوصلے ودھ گئے

تینوں لدھا ہاہ لعل اروڑی توں تیتھوں سجنڑ سیاپ وی ہوئی نئیں

تینوں لدھا ہاہ لعل اروڑی توں تیتھوں سجنڑ سیاپ وی ہوئی نئیں

رہیوں وقت نِبھیندا غرضاں دے میرے قدر دا خیال کیتوئی نئیں

چنگے سجنڑ بازار اِچ کونڑ وِچیندائے بےقدریا ککھ سچیوئی نئیں

ہُنڑ ”درؔد؎“ جہان چھَنڑیندا وَت تینوں میرے جہیا لبھنڑاں کوئی نئیں

میرے دل اچ محبت ہے تیرے دل اچ کدورت ہے

قطعہ

میرے دل اچ محبت ہے تیرے دل اچ کدورت ہے

مینوں دِسدی زمانے تے فقط ہک تیری صورت ہے

میرا مَنشور لجپالی تیرا مَنشور خودغرضی

مینوں تیری ضرورت ہے تینوں زر دی ضرورت ہے

مہرغلام محمد درؔد

طمع رب دی ذات دے نال رکھیوے انسان دی کے اوقات اے

طمع رب دی ذات دے نال رکھیوے انسان دی کے اوقات اے

جہڑا آپ شمار اے منگتیاں وِچ دیوے کئیں نوں کے خیرات اے

کم ظرفی زائل کر چھوڑن ہمدردیاں دے اثرات اے

چنگی سنگت دے ”درؔد؎“ غرور تاں ہوندن پر رازق رب دی ذات اے

جہڑے راہ ساڈے ساجھے ہن انہاں راہاں توں نہ لگھیا کر

شعر

جہڑے راہ ساڈے ساجھے ہَن اُنہاں راہاں توں نہ لگھیا کر
کوئی منظر نہ تینوں یاد گزرے دِہنہ دیوا چھوڑے

میرے خط میریاں یاداں تے تصویراں وی واپس کر
متاں میری نشانڑی کائی کدی تینوں رُوا چھوڑے

مہر غلام محمد درد 

اللہ سائیں سرکار نوں خوشیاں دیوے مئن ہوکے بھرنڑ قبول اے

اللہ سائیں سرکار نوں خُوشیاں دیوے مئن ہوکے بھرُنڑ قبول اے

تیرے سُکھ دی خاطر زندگی دی بربادی کرُنڑ قبول اے

توں بخت دے پِڑ اِچ ہار نہ ویکھیں مئن وت وی ہرُنڑ قبول اے

تینوں خضر دی عمر نصیب ہووے تیرے ”درؔد؎“ نوں مرُنڑ قبول اے

اللہ راسی سمجھ کے من ونج ماہی بیمار دا آخری ہاڑا

اللہ راسی سمجھ کے مَن وَنج ماہی بیمار دا آخری ہاڑا

سِک سِک کے سؤندیاں اکھیاں تے درشن دا چاڑ دیہاڑا

میرے سُکھ دی فصل دا کر سٹیائے صدمات دے چھیڑ اُجاڑا

ویندی وار نہ مِلنڑ دا محشر تائیں اُکا ”درؔد؎“ نہ مِلسیا پاڑا

کدھی آلے ملکھ دی نہوں نبھدی ہٹ پار دیا وسنڑیکا

کدھی آلے مُلکھ دی نہوں نِبھدی ہَٹ پار دیا وَسنڑیکا

شاہ زور انسان نوں نہوں جُڑدا کمزوراں نال شریکا

بےجُرم نہ مار دیدار دی دے ساڈا دَس کوئی وادھ وَدھیکا

مَندی گُزر دے ڈر توں ”درؔد؎“ دا چن لگھی نِبھی تے مار نہ لیکا

نہوں جے نبھا سگیندی چھوڑ دے

گیت

نہوں جے نِبھا سگیندی چھوڑ دے
کر نہوں وفا سگیندی چھوڑ دے

میں تاں غریب تے کنگال ہاں
رَلیا سَببی تیرے نال ہاں
گڈھ نہوں جے چا سگیندی چھوڑ دے
کر نہوں وفا سگیندی چھوڑ دے

ککھاں وانگوں پیار چا رُلیئندا ہے
دُنیا دا ہاسہ چا بنڑیئندا ہے
جِند نہوں رُلا سگیندی چھوڑ دے
کر نہوں وفا سگیندی چھوڑ دے

گل تاں معلوم تینوں شائد ہے
دوستی تاں زندگی دی قید ہے
کَٹ نہوں سزا سگیندی چھوڑ دے
کر نہوں وفا سگیندی چھوڑ دے

سچ دی ہمیشہ ہوندی جِیت ہے
درؔد؎“ حلالیاں دی رِیت ہے
گل نہوں بچا سگیندی چھوڑ دے
کر نہوں وفا سگیندی چھوڑ دے

ساڈی سنگت اچ ہاؤں مجبور تے اوکها چلو سکھ دے ساہ لبھ گئے نی

ساڈی سنگت اچ ہاؤں مجبور تے اوکها چلو سکھ دے ساہ لبھ گئے نی

گیوں بچ غربت دیاں اوجهڑاں توں سدهے بخت دے راہ لبھ گئے نی

ہمسفر وی ”درؔد؎“ حیاتی دے حسبِ منشاء لبھ گئے نی

تینوں ہُنڑ کہڑی لوڑ غریباں دی جداں وقت دے شاہ لبھ گئے نی

کھڑے درد زوال دے جھَکھڑاں وچ بھائیوال کداؤں نئیں لدھے

کھڑے ”درؔد؎“ زوال دے جھَکھڑاں وِچ بھائیوال کداؤں نئیں لدھے

چھانڑی بیٹھاں خاک زمانے دی فی الحال کداؤں نئیں لدھے

جہڑے ہَسدیاں گُزرے نال اُنہاندے اوہ سال کداؤں نئیں لدھے

بےدرد ماحول اِچ پھَس گئی جِندڑی لجپال کداؤں نئیں لدھے

میرے خواب حسین دی اچنڑاں چیتی اکا الٹ تعبیر ہو گئی اے

میرے خواب حسین دی اچنڑاں چیتی اُکا اُلٹ تعبیر ہو گئی اے

ناکام زوال دی جنگ دے وِچ میری ہر تدبیر ہو گئی اے

ہے ماتم دل دے ویہڑے وچ اکھ نیرو نیر ہو گئی اے

واہ قسمت ”درؔد؎“ مصیبتاں دی میرے نال اخیر ہو گئی اے

کئیں دینہوں اکھیاں چار کرانہہ ہا

مُسلسل قطعہ

کئیں دینہوں اکھیاں چار کرانہہ ہا
ہک بئے دا دیدار کرانہہ ہا

شہد بھری گُفتار کرانہہ ہا
چاہت دا اظہار کرانہہ ہا

فرق دی کدھ مسمار کرانہہ ہا
ساجھ دی راہ ہموار کرانہہ ہا

سَجرا ہار سنگھار کرانہہ ہا
تازہ قول اقرار کرانہہ ہا

مُردہ جذبے زندہ تھیندے
وت ہک واری پیار کرانہہ ہا

مہرغلام محمد درؔد

حسین یادیں شہنشاہ ادب مہرغلام محمد درد صاحب

حسین یادیں شہنشاہے ادب مہرغلام محمد دردصاحب

مہرغلام محمد دردصاحب 9 اپریل 1968 وچ سرگوھا شہر دے ہک پنڈ کھوہی گورائیہ وچ پیدا ہوئے
دردصاحب دے والد صاحب دا نام عبدالعزیز ہا دردصاحب دے دو بھرا ہن محمد اسلم تے عبدالرحمندردصاحب دا سارا گھرانہ مذہبی گھرانہ ہا
دردصاحب 5 ویں جماعت تک گورنمنٹ پرائمری سکول کدلتھی توں کیتیاں 9ویں جماعت تک ساہیوال شہر پڑھے میٹرک اقبال
ہائی سکول سرگودھا توں کیتی
دردصاحب نوں خان صاحب طالب حسین درد نال جنون دی حد تک لگاؤ ہا پہلی وار انہاں دا ٹاکرا ساہیوال میلے تے ہویا جتھے طالب حسین دردصاحب دردصاحب دی اتنی نکی عمر وچ اتنی پیڈی تے پکی شاعری سن کے حیران ہو گئے
دردصاحب اپنڑیں فنی سفر دا آغاز تیسری جماعت توں کیتا ہاہ اکثر سکول اچ استاد سبق لکھواندے ہن تے دردصاحب رجسٹر تے دوہڑے لکھ چھڈدے ہن
دردصاحب دا پہلا گیت جو طالب حسین دردصاحب گایا ,,کاں بولیا آنڑ بنیرےتےاج سجنڑ میرے گھر آؤ ہوسن ,, ہاہ دردصاحب دی ذہانت دا ایہہ عالم ہاہ کہ اوہ دس دس گیت اپنڑیں ذہن اچ لکھ کے فیڈ کر دیندے ہن ہفتے بعدوں 2 ہفتیاں بعدوں جدنڑ وی ٹائم لگنے ہا ادنڑ کاپی تے چاڑدے ہن اسی طرح کیئی کیئی دوہڑے نظماں , قطعے مسدساں , رباعیاں ,غزلاں لطیفے الغرض ہر ہر صنف لکھ کے ذہن دے کمپیوٹر وچ سیو کر دیونڑی اور ہوبہو گل کیئی کیئی ماہ بعد کاپی تے لکھنڑی اور مزے دی گل ایہہ ہے کہ نوی شۓ لکھنڑ لگیاں کسے کاپی پنسل دا استمعال نن کردے صرف ذہن اچ لکھ لوونڑی
صرف ایہو نہیں انہن تمام بزرگ شعراء دا کلام یاد ہاہ ہک وار مرحوم فضل بلوچ دے پتر دی شادی دے پروگرام تے دعوت ہاہ دردصاحب نوں انہاں اُتھے ایسے ایسے دوہڑے گائے فضل بلوچ دے کہ اوہ اٹھیا اور دردصاحب دے ہتھ چمیس اور آکھیس کہ میرا پتر مہن انہاں وچوں ہک دوہڑہ وی یاد ناہ دردصاحب فنون لطیفہ دے ماہر ہن گلاں گلاں وچ سؤ سؤ لطیفے نویں بنڑا کے سنڑا دیونڑے اور پتہ وی نہ لگنڑاں کہ فی البدیہہ بنڑا رہ ہن یا پہلے دے لکھے ہن دردصاحب کوئی وی شئے لکھنڑ لگیاں زیادہ توں زیادہ 5 منٹ یا 10 منٹ لیندے ہن ویسے عموماً ٹائم اس توں وی کلوز ہوندا ہاہ انہاں دا
دردصاحب گلاں گلاں دے وچ کائی ہک گل ذہن اچ رکھ کے فوراً اس تے کوئی نہ کوئی شئے لکھ دیندے ہن حیران ھو ونجیدا ہاہ ساڈے نال گلاں وی کر رہ ہوندے ہن کوئی کاپی پنسل وی کوئی ناہنے ہوندی کول وت وی گپ شپ مکنڑ دے بعد نویں دوہڑے اور نویں گیت تیار ہوندے ہن
دردصاحب ساری زندگی رف نہیں لکھیا نہ ہی کدی ضرورت پمدی ہانے ردوبدل دی جو وی لکھیا ہر انداز نال سؤ فیصد بحر دی پکڑ اور قافیہ ردیف دی ہم آہنگی نال لکھیا دردصاحب دے ہک ہک قافیے تے کیئ کیئ دوہڑے ہن ہک ہک ردیف تے کیئ کیئ دوہڑے ہن انہاں ساری زندگی خارج البحر نہیں لکھیا ہک وار مہن اکھیونے کہ مہرصاحب جس دن غلام محمد درد ایہہ محسوس کیتا کہ میراکلام لوگ فیملی وچ بہہ کہ نہیں سُنڑ سگدے اس دن غلام محمد درد اپنڑی قلم بھَن دیسی
مہرصاحب آدھے ہن کہ اجکل کجھ شاعر ایسی شاعری کر رِہ ہن کہ باحیاء بندا اکلہا بہہ کے وی نہیں سنڑ سگدا
مہرصاحب زیادہ تر اسٹیجاں تے فی البدیہہ لکھدے ہن اسی طرح گلوکاراں نال پروگراماں تے جاون ہاہ تاں اتھے وی زیادہ تر فی البدیہہ گیت اور دوہڑے لکھ دیندے ہن اور وت دُھن وی فوراً تیار کرنی اور گلوکار نوں سمجھاونڑی دردصاحب دا اسی وجہ توں بہت سارا کلام سیو نہیں ہو سگیا کیونکہ اکثر مہرصاحب انہاں گلوکاراں نوں گوا کے وت اپنڑیں کول اندراج نن کردے
اور وقت دے نال نال آڈیو کیسٹاں ختم ہوون دی وجہ توں سارا کلام منظر توں غائب ھو گیا
دردصاحب کول 1991 دے وچ اسلام آباد یونیورسٹی دا پرنسپل گیا ملاقات تے اس دردصاحب نوں آکھیا کہ میں کسے دوست توں تہاڈی غزل ,, ہنجوں دے وس پئیاں اکھیں میرے کموں گئیاں اکھیں ,, سنڑی ہے اور میں ایہ نظم سنڑ کے ساری رات سو نانہہ سگیا کہ آخر ایہ درد کونڑ ہے کتھوں دا ھے کے جادو ھے اس بندے کول اور میں پچھدا پچھدا دو دن دی تلاش توں بعد تہاڈے کول کھوہ گورائیہ اپڑیاں اور میں تون حلفن آدھا کہ قیامت تک تہاڈی ایہہ نظم نہیں مر سگدی اس دا ہر ہر لفظ زندہ راہسی دردصاحب اگوں اس پروفیسر عرضوئی کیتی کہ تساں میرے نال آؤ تون میں ماہانہ ڈیڑھ لکھ روپیہ تنخواہ دیساں تساں صرف اُتھے ادب تے ریسرچ کرنی ھے دردصاحب اس نوں بہت ٹالیا مگر اوہ نہ منیا اور بضد رہیا کہ تون نال لَئے کے ونجنڑائیں دردصاحب اوہن ساہیوال ہوٹل تے لَئے گئے اور چاہ پانڑی پیوا کے اوہن آدھن تساں اتھائیں بئوہ میں گھروں کپڑے چائی آنواں دردصاحب گئےتاں سہی پر آئے کوئی نہ اوہ نمانڑاں سارا دن انتظار کردا رہیا اور دردصاحب نورپورتھل اپڑے ہوئے ہن بلآخر ناامید ہو کے اوہ پروفیسر واپس چلا گیا
اسی طرح ہدایتکار سیدنور دردصاحب کول توڑ گیا اور گزارش کیتی کہ تساں اساڈے نال لاھور آؤ 3 لکھ ماہوار دیساں تون تساں اسن گیت لکھ کے دیونڑے ہوسن فلماں کانڑ اور ڈائیلاگ وغیرہ دردصاحب حسب معمول ایہہ آکھ کے انکار کر دتا کہ میں کسے دا پابند نئیں ھو سگدا مئن جو میرا ضمیر آکھسی اوہ لکھساں کسے دی آکھ تے لکھت کداں نئیں کیتی
اسی طرح عطااللہ خان عیسی خیلوی وی کیئی وار دردصاحب کولوں گئے ھن اور انہاں دردصاحب نوں آکھیا کہ تساں پکے پکے میرے نال ایڈجسٹ ھو جاو میں صرف تہاں دی شاعری گاساں اور تساں میرے سیکرٹری بنڑ جاو میں تون منہ منگی تنخواہ دیساں دردصاحب اوہن آکھیا کہ میں شاعری تنخواہ واسطے نانہہ کردا تساں کوئی ہور بندہ ڈھوڈھ لوو عیسی خیلوی جانڑ لگیاں آکھیا کہ اتنڑاں تے کرو چا کجھ گیت تے دے دیئو مئن تہاڈا کلام بہت پسند ہے اس وقت دردصاحب اوہن 2 رجسٹر چا دتے ھن گیتاں دے جو کہ عطااللہ گاۓ وی ھن
اس توں بعد دردصاحب دی سرکاری نوکری لگ گئی ٹیوب ویل آپریٹر دی جو کہ انہاں ہک ماہ سرانجام دتی اور اس توں بعد اوہن خیرآباد آکھ دتا
اس توں بعد محکمہ فوڈ اچ سرکاری جاب لگی دردصاحب دے لیکن اوہ وی مزاج نوں راس نہ آئی
اس توں بعد دردصاحب ساہیوال سکول اچ پرائیوٹ ٹیچر لگ گئے دو ماہ تک دند تلے کانہ دے اندونے اس توں بعد ریٹائرمنٹ لَئے لیونے
وت دردصاحب پٹھان کوٹ (ساہیوال) وچ اپنڑاں کریانہ سٹور کھولیا پر دو ماہ بعد ہی کم ٹھپ ہو گیا
دردصاحب تے اتنڑاں کلام دا الہام انہاں دی درویشی صفت دی وجہ توں ہوندا ہاہ میری جدنڑ وی دردصاحب نال ملاقات ھوۓ ہاہ میں حیران ھو ویندا ہم اتنڑاں سادہ عاجز اور ملنگ بندہ میں زندگی اچ نئیں ڈٹھا دردصاحب اچ ذرا برابر وی وڈپ یا اکڑ ناہی نکے بال توں لَئے کے بزرگاں تک ہر ہک نوں اٹھی کے سلام کرنا اور انتہا دی عزت کرنی ادھا ادھا گھنٹہ نکے نکے بالاں نال گپاں لاندے ہن اور اونن لطیفے سنڑاندے ہن
مہرصاحب کدی ایہہ فرق نہ کیتا کہ میں ایڈا وڈا شاعر یا شہرت یافتہ بندہ ہاں انہن اگر تُرٹی منجی وی ملے ہا تاں اس تے وی خوشی محسوس کردے ہن شکوہ کدانہہ ناہ سنڑیا انہاں دی زبان تےاور انہاں دی کامیابی دا سبب وی ایہا عاجزی اور فقیرانہ پن ہاہ دردصاحب گلہ خراب ہوون دی وجہ بیمار ہوئے تے اوہ بیماری ودھدی ودھدی ٹائٹنس بن گئی دردصاحب نوں 17 دسمبر 2014 وچ سرگودھے توں الائیڈ ہسپتال لے جایا گیا جتھے اوہ راتی ساڑھے گیارہ وجے خالق حقیقی نوں جا ملے  دعا ھےاللہ تعالیٰ ساڈے دلاں دی دھڑکن تے کروڑاں دکھی دلاں دی ٹیک مہرغلام محمد درد صاحب نوں جنت الفردوس اچ اعلی مقام عطا کرے آمین ثم آمین
ازقلم   بندائے ناچیز  مہرمدثرسیال

اس عارضی دیس توں ہر کئیں ٹرناں ایں کئیں پچھے تے کئیں اگے

اس عارضی دیس توں ہر کئیں ٹرناں ایں کئیں پچھے تے کئیں اگے

چھڈ سنگتاں موہری سنگتاں دے وارو واری ویندن وگے

ترميم خدا دے فیصلے وچ جداں مرسل کر نہیں سگے

اتھے درد ہمیش کسے نئیں راہنڑاں بھانویں کوئی سو سال وی تگے

جدوں وی تکیے جہان اندر حوس دا رائج قانون دسدائے

قطعہ

جِدوں وی تکیے جہان اندر حوس دا رائج قانون دِسدائے

غریب ہووے یا کوئی حاکم ایہہ ”درؔد؎“ جگ بےسکون دِسدائے

کنانہہ دے گھر وال چٹے ہو گئے کنانہہ نوں داج اِچ محل ڈھہی گئے

کنانہہ دی دھیاں دی حسرتاں دا کنانہہ دے ہتھاں تے خون دِسدائے

جداں مڈھ پئے بدھے ہائے سانگیاں دے میں ادنڑ وی ہام کنگال اے

جداں مُڈھ پئے بدھے ہائے سانگیاں دے میں اُدنڑ وی ہام کنگال اے

بھُکھ تَس دا ”درؔد؎“ سنڑایا ہاہ تُہانوں الف توں ی تک حال اے

اُداں کہڑی پھونڈ توں جھل لَئی ہائے میرے تنگ حالات دی جھال اے

کیوں بھل کیتیوئے بھائیوالیاں دے جے ناہے سگدے سنگت سمال اے

لگا کجھ ناہ تیرا سانگیاں تے تائیں قدر جناب توں ہوئی نئیں

لگا کجھ ناہ تیرا سانگیاں تے تائیں قدر جناب توں ہوئی نئیں

رکھی جبھ تائیں وتیوں پیار اساڈا سانوں دل اِچ جاہ دتیوئی نئیں

اچھا بھلا ہووی ”درد؎“ نوں وَسبے وِچ اُچا بولنڑ دا چھُڑیوئی نئیں

پر یاد رکھیں سِدھ نیتا سنگتی تینوں میں جہیا لبھنڑاں کوئی نئیں

کائی کر تجویز منیویاں دی اج ڈاڈھا درد اُداس ائی

کائی کر تجویز منیویاں دی اج ڈاڈھا ”درؔد؎“ اُداس ائی

مٹی گھت ناجائز رُسیمیاں تے جے نِبھیاں دا احساس ائی

اللہ جانڑدائی سِکدیاں اکھیاں نوں دیدار دی سخت پیاس ائی

ٹھہو مِل نئیں تاں فکر دے لشکر توں میری قتل پئی ہوندی آس ائی

بھانویں توئیں مینوں کوڈیوں کھوٹا جاتائے تینوں دیونڑ غم نانہہ آیا

بھانویں توئیں مینوں کوڈیوں کھوٹا جاتائے تینوں دیونڑ غم نانہہ آیا

بھلا راہاں توں پُچھ جِتھوں لگھدا وتیائیں تیرے چمنڑ قدم نانہہ آیا

کہڑے موڑ تے ”درؔد؎“ تعلق دا اُچا کرنڑ عَلم نانہہ آیا

کائی ہک مُشکل تاں ثابت کر جتھے میں تیرے کم نانہہ آیا

جہڑا ساتھوں ڈھیر پیار دینہے اسے بندے نوں دل دیویائے چا

جہڑا ساتھوں ڈھیر پیار دینہے اُسے بندے نوں دل دیویائے چا

تُہانوں نظر اسائیں نئیں زندگی بھر سانوں مویاں وِچ گِنڑیائے چا

ساڈا کٹ کے سنگت دی ڈائری تے کسے ہور دا ناں لکھیائے چا

سانوں کوئی پتہ نئیں کوئی ”درؔد؎“ وی ہاہ کوئی پُچھے تاں ایہہ اکھیائے چا

کوہ کھڈھیاں نال کسے نہوں ڈکنڑاں سر درد غریب دا خم ہیئی

کوہ کھُڈھیاں نال کسے نہوں ڈَکنڑاں سِر ”درؔد؎“ غریب دا خَم ہیئی

پَھڑکنڑ دی جرات وی نئیں کر سَگدا اللہ راسی دَم دا دَم ہیئی

تیتھوں پُچھ کے اَجکل دِہنہ چڑھدائے ہَتھیں بختاں دا پرچم ہیئی

وَدا زور اَزما اَنڑ پھَردیاں تے میرا سجنڑ ثواب دا کم ہیئی

تینوں کداں کوئی کئیں دے وینڑ سنڑیندن اللہ پاک جو بخشیا ہاسہ ائی

تینوں کداں کوئی کئیں دے وینڑ سُنڑیندن اللہ پاک جُو بخشیا ہاسہ ائی

دے کوڑیاں دھیراں اُرلیاں نوں پکا مَل لیا پار دا پاسہ ائی

جَیتھوں نکھڑ کے جھٹ ناہوں رِہ سگدا اوہو اج دیدار دا پیاسہ ائی

کدی آ نکلی تاں جھنڑک نہ چھوڑیں اُسے ”درؔد؎“ دے ہتھ اِچ کاسہ ائی

نئیں اوڈھر وسیاں وتھ پوندی بندہ دور نہ ہووے دلوں

نئیں اوڈھر وَسیاں وِتھ پوندی بندہ دور نہ ہووے دِلوں

ایہہ وی لکھ جہیا ہے جہڑا خواب دے وِچ ہک بئے نوں نِت پئے مِلوں

شالا ہک دُوجھے دیاں اوکھیاں تے اللہ پاک گھتائے نئیں ڈھِلوں

مجبوریاں ”درؔد؎“ رکھیئندیاں ہِن صبراں دیاں ہاں تے سلہوں

ڈٹھی جھوک لدیندی سجنڑاں دی سارے مانڑ غریب دے مک گئے

ڈِٹھی جھوک لدیندی سجنڑاں دی سارے مانڑ غریب دے مُک گئے

واہندھے ”درؔد؎“ سمندر حسرتاں دے ارمان توں سُکدے سُک گئے

جنہاں سراں دے صدقے ہاسے پیر چُمیندے اوہ مُلکھ دے سامنڑے جھُک گئے

میرے وَسدے وقت دے ڈھیر پُجاری میتھے غربت ویکھ کے لُک گئے

کہڑا سنگ ہمتال تے ہینڑے دا سدا سنگ ہمتال توں بچیں

کہڑا سنگ ہمتال تے ہینڑے دا سدا سنگ ہمتال توں بچیں

جہڑا اپنڑی ذات دے فائدے سوچے ایہو جہئے بھائیوال توں بچیں

ویکھیں ”درؔد؎“ ضمیر احساس تے فطرت لفظی لجپال توں بچیں

نئیں تاں گھاٹیاں نال لدی ویسیں بازاری مال توں بچیں

پچھاں ہٹ اودر دیاں سفراں وچ ودا نوکر اوکھا ہوندائی

پِچھاں ہَٹ اودر دیاں سفراں وِچ ودا نوکر اوکھا ہوندائی

رَل وَسنڑ دا ہیلک بہوں مجبور ائی متھے لگنڑ دے واسطے لوہندائی

تیرے جھورے ”درؔد؎“ نوں اِنج کر سٹیائے مَسیں ٹیکاں نال کھلوندائی

سارا دینہوں سرکار دے راہ ویدھائی ساری رات خدا دی روندائی

انجیں دل آھائے ہکے جاہ تے وسیئے انج نیک باراتاں ہوون

اِنجیں دل آھائے ہکے جاہ تے وَسیئے اِنج نیک باراتاں ہوون

دیدار دیاں اکھیاں دے تھل تے پئیاں نِت برساتاں ہوون

ہووے حول نہ ”درؔد؎“ وِچوڑیاں دا اُلفت دیاں باتاں ہوون

شالا اوہ دینہوں زندگی اِچ آوے ائی نئیں جداں بند ملاقاتاں ہوون

کر نہ کر توں وِساہ میرا اللہ تاں ہے

غزل

کر نہ کر توں وِساہ میرا اللہ تاں ہے
میرے مَن دا گواہ میرا اللہ تاں ہے

چنگا سوچیں یا ماڑا کوئی فرق نئیں
تیتھوں ودھ خیرخواہ میرا اللہ تاں ہے

توں ایں جھٹ پل دا شاہ تیری شاہی عارضی
مستقل بادشاہ میرا اللہ تاں ہے

لوڑ کائی تیرے کوڑے سہارے دی نئیں
دیسی ہردم پناہ میرا اللہ تاں ہے

توں بےشک اوجھڑاں وچ مینوں چھوڑ دے
جانڑے منزل دا راہ میرا اللہ تاں ہے

مینوں ستار آپے کجیسی پیا
میرے لکھ اوہلے لاہ میرا اللہ تاں ہے

درؔد؎“ ہرگز نہ دے اپنڑی جاگیر وِچ
سِر لُکاونڑ دی جاہ میرا اللہ تاں ہے

جاہ رلنڑ دی سجنڑ وی کائی نئیں چھوڑو جے سٹاں تاں درد پنڑیناں

جاہ رَلنڑ دی سجنڑ وی کائی نئیں چھوڑو جے سَٹاں تاں ”درؔد؎“ پُنڑیناں

ہے ڈر مخلوق دے مہنڑیاں دا اسے کانڑ ودا جھنڑکیناں

وِتھ بیلی ہور ودھا لیندن میں جتنڑائی نیڑے تھیناں

اُوہے میری موت دے آہر اِچ راہندن جَیندی نوکری واسطے جیناں

رہیا جے تائیں تہاڈی نوکری وچ سکھی توئیں سردار دا دم ہاہ

رہیا جے تائیں تُہاڈی نوکری وِچ سُکھی توئیں سردار دا دم ہاہ

ناہے چِنتاں لاہندے اُبھردے دی نہ کائی سرکار نوں غم ہاہ

تُساں آپ اوہ نوکر کڈھ سٹیائے جَیندے ہتھ لج دا پرچم ہاہ

تُہاڈی نسل دے سُتیاں ساہ گِنڑنے ایہہ ”درؔد؎“ غریب دا کم ہاہ

تینوں اتوں اتوں ہر بندہ ہس کے ملسی ڈھڈھوں کوئی ہمدرد نہ بنڑسی

تینوں اُتوں اُتوں ہر بندہ ہَس کے مِلسی ڈھِڈھوں کوئی ہمدرد نہ بنڑسی

کوئی بشر عروج نوں داء تے لا کے تیرے پیر دی گرد نہ بنڑسی

رِہ غیر کجا چھِک وَندو تیرا تیری نسل دا فرد نہ بنڑسی

شک یار مِٹا لَئے لکھ واری کوئی لگدا ”درؔد؎“ نہ بنڑسی

وڈے دعویاں آلے مل ویندن جداں بخت تے زر نئیں راہندے

وڈے دعویاں آلے مل ویندن جداں بخت تے زر نئیں راہندے

بندہ شغل جہان دا بنڑ ویندائے اوہ رُعب تے تھر نئیں راہندے

ہر خاص و عام لتاڑی رکھدائے دشمنڑ نوں ڈر نئیں راہندے

جداں ”درؔد؎“ زوال دے لگن تھپیڑے چیتے زندگی بھر نئیں راہندے

دولت دے درد بازار دے وچ

دولت دے ”درؔد؎“ بازار دے وِچ طاقت تے ٹِل وِک ویندن

توں روونڑاں رونائیں ماضی دا اِتھے مستقبل وِک ویندن

جوبن دے ناز نِہورے وِکدن رُخسار تے تِل وک ویندن

چھڑے اجکل وعدے ائی نئیں وِکدے بندیاں دے دِل وِک ویندن

تیرے شاہی دربار اچ خلق وفا دا لے توڑ علم آ گئے آں

تیرے شاہی دربار اِچ خُلق وفا دا لَئے توڑ عَلم آ گئے آں

تینوں دیونڑ خوشیاں توڑ دیاں گاٹے لاونڑ غم آ گئے آں

قیدی حالات دی بیڑیاں دے مَسیں گھِیل قدم آ گئے آں

بھانویں ناسے ”درؔد؎“ کسے کم دے تیرے وَت وی کم آ گئے آں

مہر غلام محمد درد کی شاعری

مہر غلام محمد درد

قطعہ

درؔد؎“ توں تاجوَر میں بھکاری جہیا

ڈھوڈھ لَئے ہمسفر کوئی معیاری جہیا

میری پہچان ہے میرا کاسہ نہ بھَن

توں امیرُ الوطن میں غریبُ الوطن

خواب پاگل دا ہے تیرا میرا ملن

گیت

خواب پاگل دا ہے تیرا میرا مِلن
توں امیرُ الوطن میں غریبُ الوطن

توں مقدر دا بےتاج ہیں بادشاہ
میرا دامن غریبی دی آماجگاہ
توں ایں سیجاں دا عادی تے میں بےامن
توں امیرُ الوطن میں غریبُ الوطن

فرق تیرا تے میرا ہے دِہنہ رات دا
تیتھے ترکے تے میں قیدی حالات دا
تینوں بختاں دا کج میری سِک بےکفن
توں امیرُ الوطن میں غریبُ الوطن

جمدیاں لا دی توئیں بادشاہی ڈِٹھی
سملیئم تاں فقط میں گَدائی ڈِٹھی
تیرا شاہی پیراہن میں حقیرِ زمن
توں امیرُ الوطن میں غریبُ الوطن

توں ایں مسرور سج دھج دی مستی دے وِچ
گھِریا میں خَستہ حالی دی پستی دے وچ
میں دھکیندُڑ توں ایں زیبِ ہر انجمن
توں امیرُ الوطن میں غریبُ الوطن

درؔد“ توں تاجوَر میں بھِکاری جہیا
ڈھوڈھ لَئے ہمسفر کوئی معیاری جہیا
میری پہچان ہے میرا کاسہ نہ بھَن
توں امیرُ الوطن میں غریبُ الوطن

اسیں درد غریب تے توں ہاؤں پھردا تیرے بالکل جوڑ دے ناسے

اسیں ”درؔد؎“ غریب تے توں ہاؤں پھَردا تیرے بالکل جوڑ دے ناسے

اِنجیں کیوں اوقات لُکائیے ہاہ سانویں سَکروڑ دے ناسے

ہائی پیراں اِچ تلخ حالات دی بیڑی جداں سنگتی توڑ دے ناسے

چنگا کیتائی وَیندیاں کر سٹیائی تیری واقعی لوڑ دے ناسے

کل میرا ہاؤں اج ہور کسے دا توئیں بندے دی نیت عجیب اے

کل میرا ہاؤں اج ہور کسے دا توئیں بندے دی نیّت عجیب اے

غرضاں تائیں روز سَجیندا وتیوں بھائیوالیاں دی تقریب اے

تینوں بھُل گئے لوڈ وِراگ تے دعوے آئی غربت جدنڑ قریب اے

دھَڑ کیتی ائی یار مخالفاں دی ایہو جاتائی ”درؔد؎“ غریب اے

تل جس انسان دا ڈھوڈھنڑاں ہووے اوہدے بیلی ویکھ لویون

تَل جس انسان دا ڈھوڈھنڑاں ہووے اُوہدے بیلی ویکھ لویون

اُکا شیشے وانگ دِسی ویسی کیوں جتن فضول کٹیون

جے کرنے ہوون خون دے خرچے کئیں راٹھ تے ”درؔد؎“ کریون

اِنجیں کملیاں وانگ نہ ڈھنگراں تے آٹے ساری عمر وِٹیون

ایہہ راز جانڑن فقط خدا والے

قطعہ

ایہہ راز جانڑن فقط خدا والے

وت جے سمجھن تاں مصطفیٰﷺ والے

یا ایہہ دَسے تاں کربلا دَسے

کتنڑے صابر نیں کربلا والے

مہرغلام محمد درؔد

حسین اللہ دا سچا عاشق

منقبت

حسیؓن اللہ دا سچا عاشق
حسیؓن مَن ٹھارِمصطفؐےٰ اے

حسیؓن زہرؓا دے دل دا چین اے
حسیؓن حیدؓر دا لاڈلا اے

حسیؓن لوڈاں دی ابتدا اے
حسیؓن صبراں دی انتہا اے

حسیؓن پیغام حق تے سچ دا
حسیؓن اسلام دی بقا اے

جہڑا یزیداں دے ساہنویں کھَڑ کے
حسینیت دا پیعام دیسی

اپنڑے ہتھاں دے نال اُس نوں
حسیؓن کوثر دا جام دیسی

مہرغلام محمد درد

کدی ساڈی ائی نافرمانی دس تیرا کداں کوئی حکم ولایائے

کدی ساڈی ائی نافرمانی دَس تیرا کداں کوئی حکم وَلایائے

وِنڑ عُذروں ”درؔد؎“ منیندے رِہ ہاں توئیں لگدے جو فرمایائے

ساڈی ایہہ قربانی گھٹ تاں نئیں تیرے مگر جہان وَنجایائے

اُداں سٹیائی جدنڑ کداؤں دے ائی نانہہ چنگا توئیں مُل سنگت دا پایائے

نہ دنیا تے رتبے مثالی عطا کر

قطعہ

نہ دنیا تے رُتبے مثالی عطا کر

توڑے شکل کوجھی تے کالی عطا کر

تینوں واسطہ کبریائی تیری دا

خداوندا عشقِ بلالیؓ عطا کر

مہرغلام محمد درؔد

جگ دا ہار سنگھار محمدﷺ

نعت رسول مقبولﷺ

جگ دا ہار سنگھار محمدﷺ
نبیاں دا سردار محمدﷺ

مِٹھڑا تے مَنٹھار محمدﷺ
اُمت دا غمخوار محمدﷺ

اللہ دا محبوب محمدﷺ
طالب رب مطلوب محمدﷺ

رحمت بَنڑ کے آونڑ والا
ستُے بھاگ جگاونڑ والا

بھُلیاں نوں راہ لاونڑ والا
کملی ہیٹھ لُکاونڑ والا

عبداؓللہ دا راج دُلارا
آمنہؓ دی اکھیاں دا تارا

جس نوں ویکھ کے چن شرماوے
ڈُبیا سورج موڑ لیاوے

یوسف جَیندے جوڑے چاوے
قسماں چا کے رب فرماوے

ثانی توئیں لجپال دا کوئی نئیں
سوہنڑیا تیرے نال دا کوئی نئیں

مہرغلام محمد درؔد

ماہی مدنی کمال وانگ ہووے

قطعہ

ماہی مدنیﷺ کمال وانگ ہووے

آمنؓہ مائی دے لعل وانگ ہووے

روک چھَڈدائے نظام رب اکبر

جے موزن بلالؓ وانگ ہووے

مہرغلام محمد درؔد

کربل دے وچ ڈیرا لایا فاطمؓہ دے لعل نیں

قطعہ

کربل دے وچ ڈیرا لایا فاطمؓہ دے لعل نیں

انتہا قربانیاں دی کیتی ہے لجپال نیں

کتنڑے ہائیں صابر اَساں شبیؓر تاں جاہ خود رہیا

حَلق دے وچ تیر کھا کے دَسیا اصغر بال نیں

مہرغلام محمد درؔد

خدا بےمثال اے بڑا بےنیاز اے جیویں کرنا چاہے اُنجیں کر چھُڑیندائے

قطعہ

خدا بےمثال اے بڑا بےنیاز اے جیویں کرنا چاہے اُنجیں کر چھُڑیندائے

کسے نوں تاں مچھر دے کولوں مَریئندائے کسے دی اوہ اگ اِچ حفاظت کریندائے

نہ چاہے تاں دَارے جہیاں شہنشاہاں نوں دیواوے نہ پارس توں روٹی دا ٹُکڑا

جے دیونڑ تے آوے ایہہ لاَریب گل اے جُو پتھر دے اندر وی کیڑے پَلیندائے

مہرغلام محمد درؔد

اے شہیدِ کربلا مرحبا مرحبا

منقبت شان اہل بیت

اے شہیدِ کربلا مرحبا مرحبا
پیکرِ صبرو رضا مرحبا مرحبا

یا حسینؓ ابنِ علیؓ تیرے جہیا کوئی نئیں سخی
تیرے صدقے دین نوں مِل گئی ہے ابدی زندگی
عرش توں آکھے خدا مرحبا مرحبا
اے شہیدِ کربلا مرحبا مرحبا

وِیر تے پتر کوہائے لا الا دے واسطے
مصطفیٰﷺ دے واسطے رب دی رضا دے واسطے
راضی بیٹھائے مصطفیٰﷺ مرحبا مرحبا
اے شہیدِ کربلا مرحبا مرحبا

قاسم اکبر تے محمد عون تے عباسؓ توں
ویر ذین العابدیں اصغر تیرے دی پیاس توں
واراں بچڑے تے بھِرا مرحبا مرحبا
اے شہیدِ کربلا مرحبا مرحبا

درؔد نوں وچ کربلا تیری سخاوت یاد ہے
نیزے تے قرآن دی سوہنڑی تلاوت یاد ہے
محسنِ ارض و سما مرحبا مرحبا
اے شہیدِ کربلا مرحبا مرحبا

محمدِ مصطفیٰﷺ توں صدقے

نعت رسول مقبولﷺ

محمدِ مصطفیٰﷺ توں صدقے
میں احمدِ مجتبیٰﷺ توں صدقے

امامِ کُل انبیاء توں صدقے
حضور خیراَلَّورا توں صدقے

مقام دی ابتدا توں صدقے
مقام دی انتہا توں صدقے

جے یار خوش اے
تاں میں وی خوش آں

میں ”درؔد؎“ رب دی
رضا توں صدقے

مولیٰ تیرا ایہہ جگ سلامت رہ

قطعہ

مولیٰ تیرا ایہہ جگ سلامت رِہ

حق دی مُندری دا نَگ سلامت رِہ

صدقہ زہرؓاء دے لعل دے سر دا

دینِ احمدﷺ دی پگ سلامت رِہ

مہرغلام محمد درؔد

ساری زندگی اپنڑی مرضی دے مجبور نوں پھاہ دتیونی

ساری زندگی اپنڑی مرضی دے مجبور نوں پھاہ دتیونی

اِنجیں توڑ دے میں سِدھ نیتے نوں پئے غلط وِساہ دتیونی

جداں لالچ ڈھیر بلندیاں دے کئیں وقت دے شاہ دتیونی

سائیں سِر دا ہو کے ”درؔد؎“ دے سِر توں دشمنڑ نوں راہ دتیونی

کسے سجنڑ بیمار دا حال چا پچھنڑاں میرا چن اخلاقی فرض اے

کسے سجنڑ بیمار دا حال چا پُچھنڑاں میرا چن اخلاقی فرض اے

میرے گھُلنڑ تے سال تاں کوئی ناہن لگنڑے ہائی ہجر تیرے دی مرض اے

نہوں ککھ احساس بیمار دا کیتا کیڈا بنڑیائیں توں لاغرض اے

ایہو جاتا ائی ”درؔد؎“ دا وارث کوئی نئیں متاں منگے چا کفن دا قرض اے

تیری نیت دے بارے سوچیائی ناہ اسیں شکل تے ڈھل گئے ہاسے

تیری نیّت دے بارے سوچیائی ناہ اسیں شکل تے ڈُھل گئے ہاسے

تیرے لالچی خُلق دی ترکڑی تے اکھیں نوٹ کے تُل گئے ہاسے

تیری سنگت دے یار خُمار دے وِچ اُکا مجنوں ہُل گئے ہاسے

ہتھ کیتائی ”درؔد؎“ تاں پک ہویائے اسیں واقعی بھُل گئے ہاسے

تیرے درد پیارن سکھ نالوں ساڈے درد ودھا سانوں چس آوے

تیرے درد پیارِن سُکھ نالوں ساڈے درد ودھا سانوں چَس آوے

جہڑے تیر پیوست اِن سینے وِچ اوہ تیر ہَلا سانوں چَس آوے

ساڈی جِبھ تے یار انگارے رکھ ساڈا تن جھُلسا سانوں چَس آوے

درداں دی دار تے ”درؔد؎“ دا چن پل پل لٹکا سانوں چَس آوے

بخت کسے دی بئے نئیں ہوندے

بخت کسے دی بئے نئیں ہوندے

بخت کسے دی بئے نئیں ہوندے

گیت

بخت کسے دی بَئے نئیں ہوندے
لگدے سٹنڑ دی شَئے نئیں ہوندے

اوکھے موڑ تے اوکھے لانگھے
پیار پریت دے سفر کُٹاہنگے
ہر انسان توں طے نئیں ہوندے
لگدے سٹنڑ دی شَئے نئیں ہوندے

دل جہئے باغ دے مُخلص مالی
اوکھے لبھدن سجنڑ حلالی
راہ تے کملیا پئے نئیں ہوندے
لگدے سٹنڑ دی شَئے نئیں ہوندے

جہڑے سُکھ دیاں سیجاں مانڑن
کئیں دے دُکھ نوں اوہ کے جانڑن
جنہاں دُکھڑے سہہ نئیں ہوندے
لگدے سٹنڑ دی شَئے نئیں ہوندے

نکھڑ وَنجن بھائیوال جنہاندے
قسم خدا دی ”درؔد؎“ اُنہاندے
ہوش ٹِکانڑے رِہ نئیں ہوندے
لگدے سٹنڑ دی شَئے نئیں ہوندے

چنگا راہسیں اپنڑی آپ نبھا لوہاں کئیں دیاں بالکل لئے نئیں

چنگا راہسیں اپنڑی آپ نِبھا لوہاں کئیں دیاں بالکل لَئے نئیں

کسے بشر نوں وی چنگیائیاں دے کدی اجر کسے توں ڈھہہ نئیں

اللہ جانڑدائے توڑ نِبھاونڑ آلے اُکا ڈھوڈیاں لبھدے پئے نئیں

کہڑا منکھ اے ”درؔد؎“ مخالف تے جداں اپنڑیں ائی اپنڑیں رہ نئیں

کوئی سنڑیائی عذر تاں دیونڑےدار آں کوئی جدنڑ وی حکم سنڑایائی

کوئی سُنڑیائی عُذر تاں دیونڑےدار آں کوئی جدنڑ وی حکم سُنڑایائی

انگلی دے سجنڑ اشارے تے مینوں ساری عمر نچایائی

کوڑے کر کے واعظ محبتاں دے فطرت دا اثر وِکھایائی

دشمنڑ نوں سنگت دی پگڑی بنھ کے ڈاڈھا ”درؔد؎“ نوں شرم دیوایائی

میری ذات دی جے ہمدردی ہیئی مجبوریاں نوں اگ لائی آ

میری ذات دی جے ہمدردی ہیئی مجبوریاں نوں اگ لائی آ

میری بھُکھ تَس نال گُزارا کر اوہ مانگوے راج بھُلائی آ

تیری اودراں بُزدل کر سٹیائے ایہہ وی نِت دا حول مُکائی آ

پکا رَل آ ”درؔد؎“ دی سنگت دے وِچ پِچھاں ہٹنڑ دی چِنتاں لاہی آ

جہڑے کوڑ پلال دے ڈیرے تے نِت کوڑا ستھ پیا بھنے

جہڑے کوڑ پلال دے ڈیرے تے نِت کوڑا ستھ پیا بھنے

اُتھے بالکل ایہہ نئیں ہو سگدا کوئی کئیں دیاں سچیاں منے

جتھے ”درؔد؎“ طبیب مریض دے پھَٹ تے پٹی لونڑ دی جانڑ کے بنھے

اُتھے راہ توں تُھڑکیاں ڈوریاں نوں کداں راہ تے لیندن انھے

بختاں وچ کوڑ سما ویندائے زر لین خرید ایمان ایں

بختاں وچ کوڑ سما ویندائے زر لین خرید ایمان ایں

تیرا سچ غربت وچ کئیں نئیں مننڑاں بھانویں سر تے رکھ قرآن ایں

سچی کیتاں مجرم بنڑ ویسیں اُکا ”درؔد؎“ نہ کھول زبان ایں

نئیں تاں چاڑ چھُڑیسیا سولی تے منصور دے وانگ جہان ایں

چنگے خون سیاپ توں نئیں مَلدے جیڈے زور زوال دے ہوون

چنگے خون سیاپ توں نئیں مَلدے جیڈے زور زوال دے ہوون

لکھاں لُڑھے ہوئے پتنڑ تے لگ ویندن سنگ کئیں لجپال دے ہوون

اُوہے نئیں سِنجڑیندے غربت وِچ جہڑے غرضو مال دے ہوون

بُرے وقت وی ”درؔد؎“ سواد دے نِبھدن شالا سجنڑ حلال دے ہوون

اج میں تیرے تعلق دے قابل تاں نانہہ

مُسلسل قطعہ

اج میں تیرے تعلق دے قابل تاں نانہہ
لَئے کے ویلے ویہانڑے دا مانڑ آ گیاں

ہوش جاہ تے وی ناہ تیرے دربار تائیں
تیرے پیراں دے تک کے نشانڑ آ گیاں

تینوں دیونڑ مبارک نویں راج دی
نالے ویکھنڑ تیرے وَسدے بھانڑ آ گیاں

بھانویں بیڑی انا دی ڈکیندی رہی
پر فریضہ نبھاونڑ دے کانڑ آ گیاں

کئیں بہانے تاں دیدار ہوندا ہووے
گھیل کے اپنڑیں قیدی پرانڑ آ گیاں

توں میری سوگواری تے نیں پہنچیا
توڑ ماضی دی دیونڑ مُکانڑ آ گیاں

اللہ رکھی سلامت امیراں دا سنگ
بخت دے ایہہ ہُلارے مبارک ہوون

تینوں تیرے چُبارے مبارک ہوون
مینوں اُوکھے گُزارے مبارک ہوون

مہرغلام محمد درد 

دل صاف ہوون تاں سنگ نئیں پھُٹدے جیڈا سجنڑ کنڈیتا ہووے

دل صاف ہوون تاں سنگ نئیں پھُٹدے جیڈا سجنڑ کنڈیتا ہووے

کر ثابت بخت دے ہوندیاں وی کدی بھَر کے پیتا ہووے

اللہ پاک نہ بخشے توئیں چن دا گلہ ”درؔد“ جے کیتا ہووے

اُسے بشر نوں جگ بےایمان دِسیندائے جہڑا خُود بدنیتا ہووے

اوہ شخص تاں لعل ہاہ جھُلیاں وِچ جیکوں محض بھکاری جاتائی

اوہ شخص تاں لعل ہاہ جھُلیاں وِچ جیکوں محض بھکاری جاتائی

اُوہنوں نکھڑیاں کوئی نئیں فرق پیا کجھ اپنڑائی یار وَنجاتائی

ہُنڑ آدھائیں ”درؔد؎“ دے نال دا کوئی نئیں جداں اصل مقام کھڑاتائی

تیری اِس پہچان دا لکھ شکریہ پر چرکہ سجنڑ سنجاتائی

دس نال ایمان دے کملیاں توں کدی نافرمانی ہوئی اے

دس نال ایمان دے کملیاں توں کدی نافرمانی ہوئی اے

نالے ایہہ وی دَس کسے حالت وِچ کیتی توئیں ساڈی دلجوئی اے

جداں ھُسڑے ہائیں تیتھوں اُوڈھر بہہ کے اکھیاں دی جُوگ چا جوئی اے

واہ سجنڑ جناب دے ہوندیاں سَندیاں تیرے ”درؔد؎“ دا دم وَختوئی اے

معظم ایں دو جگ تے نام محمدﷺ

معظم ایں دو جگ تے نام محمدﷺ

بادشاہو زیارتاں کراؤ ہا

گیت

بادشاہو زیارتاں کراؤ ہا
ساڈیاں انتظاراں مُکاؤ ہا

یاد تُہاڈی وچ جیونڑاں اُداس اے
ڈاڈھے پریشان آں کرو ہا احساس اے
روگ ہجراں دے باہلے نہ لاؤ ہا
ساڈیاں انتظاراں مُکاؤ ہا

سوچاں تے دلیلاں کراں ساری ساری رات اے
دل نوں دِلاسے دیواں ہوسی ملاقات اے
کئیں دیہاڑے تاں سچ کر وِکھاؤ ہا
ساڈیاں انتظاراں مُکاؤ ہا

حُسن تُہاڈا سارے جگ تے مثال اے
زندگی ڈھہیوے نوی بولو جیدے نال اے
اُجڑیاں نوں سجنڑ آ وَساؤ ہا
ساڈیاں انتظاراں مُکاؤ ہا

تیں آں دیاں ٹیکاں سانوں تیں آں دا سہارا
تکنڑاں ثواب تینوں رب دا نظارا
جان کاہلی اے دیراں نہ لاؤ ہا
ساڈیاں انتظاراں مُکاؤ ہا

بانہہ بدھا ”درؔد؎“ جناب دا غلام اے
جھُک جھُک ادب توں کردا سلام اے
مُل اساڈی غلامی دا پاؤ ہا
ساڈیاں انتظاراں مُکاؤ ہا

چنگے سجنڑ کُجا چنگے نوکر وی اللہ دیندائی قسمت نال اے

چنگے سجنڑ کُجا چنگے نوکر وی اللہ دیندائی قسمت نال اے

بختاں دی عارضی چڑتل دی ایڈی کر نئیں پھِٹ ہمتال اے

تیرے لیکھاں دے کنعان دے وِچ پیا جدنڑ عروج دا کال اے

توئیں جیندے موئے دی کئیں نئیں کرنی ساری زندگی درؔد سمال اے

رب دیاں رحمتاں سارے جگ تے چھائیاں نیں

نعت رسولِ مقبولﷺ

رب دیاں رحمتاں سارے جگ تے چھائیاں نیں
کملی والےﷺ نال بہاراں آئیاں نیں

عبداللہؓ دا ویہڑا نورو نور ہویا
آمنؓہ مائی دے چن دا جدنڑ ظہور ہویا
پُتراں والیاں رحمتاں رب ورتائیاں نیں
کملی والےﷺ نال بہاراں آئیاں نیں

لکھ سلام حلیمؓہ تیری قسمت نوں
جھولی پایائی دو عالم دی رحمت نوں
تیری ریس کریندیاں ساریاں دائیاں نیں
کملی والےﷺ نال بہاراں آئیاں نیں

کُل نبیاں دے موہری تے سالار آئے
کفر نوں گھابراں پئیاں جَد سرکار آئے
شاناں والے شاناں آپ ودھائیاں نیں
کملی والےﷺ نال بہاراں آئیاں نیں

جیندیاں مِلے شالا اثر دُعاواں نوں
جالی چُماں ویکھاں سوہنڑیاں تھانواں نوں
جتھے جتھے سوہنڑے تلیاں لائیاں نیں
کملی والےﷺ نال بہاراں آئیاں نیں

حشر نوں آکھساں مدنیﷺ دے گُن گانداں ساں
رَبّا تیرے یار دی صِفت سُنڑانداں ساں
میرے کول تاں ایہو ائی ”درؔد؎“ کمائیاں نیں
کملی والےﷺ نال بہاراں آئیاں نیں

سجنڑاں دے حکم تے نِت پیا کُسنڑاں الفت دا اصل معیار اے

سجنڑاں دے حکم تے نِت پیا کُسنڑاں الفت دا اصل معیار اے

اجکل سوداگر سنگتاں دے سمجھیندن پیار وپار اے

کَس جھلنُڑ تاں ”درؔد؎“ گناہ سمجھیندن وڈے لج دے دعوے دار اے

قربانیاں دا دریا ٹَپ کے کوئی وِرلا ٹپدا پار اے

مجبور نوں توڑ دے لالچ دے کے کیتی وتنائیں غلط اصولی

مجبور نوں توڑ دے لالچ دے کے کیتی وتنائیں غلط اصولی

ہُنڑے ”درؔد؎“ توں پاسہ پرّت لیائی جداں لوڑ پئی اے معمولی

میں تاں ہر دُکھ سُکھ تیرے نال نِبھایائے کیتی کائی نئیں حکم عدولی

دھڑ آخر کیتی ائی دُشمنڑ دی مینوں چاڑ کے ہجر دی سولی

تیرے نال غریب نوں لالچ کوئی نئیں تینوں لگدا سمجھ آویندائے

تیرے نال غریب نوں لالچ کوئی نئیں تینوں لگدا سمجھ آویندائے

تیتھے کدی کئیں امر دا بھار نہ آوے ہر حال احساس کریندائے

بھانویں ”درؔد؎“ بےتکیاں کر لینائیں ہَس رَس کے ٹال چھُڑیندائے

تائیں چُپ کر ویناں جُو نکھڑ گیاں دوہاں گھراں دا پیار پُنڑیندائے

تیری اودر سانگ تے ساہ ٹنگ چھوڑن پچھاں واگ ولائیں میں بچناں

تیری اودر سانگ تے ساہ ٹنگ چھوڑن پچھاں واگ ولائیں میں بچناں

ھُسڑاں دیاں کھُڈھیاں چھُریاں توں میری چوک چھُڑائیں میں بچناں

مُڑ شروع شروع وانگوں بقیہ زندگی رلے ”درؔد؎“ نبھائیں میں بچناں

ویسے اُنج تاں بچنڑ دا ہڈقہ کوئی نئیں جے شکل وِکھائیں میں بچناں

وڈے لوگ عموماََ بھُل ویندن کسیاں دی سنگت دے قول اے

وڈے لوگ عموماََ بھُل ویندن کسیاں دی سنگت دے قول اے

کداں آندائے راس امیراں نوں غربت دا سخت ماحول اے

تیرے در توں جدنڑ دا خالی ولیائے میری اکھیاں دا کشکول اے

اُسے دینہوں توں ”درؔد؎“ نوں وت ہک واری رُل ونجنڑ دا پئے گیا حول اے